05 BÀI HỌC NGƯỜI LỚN TRONG "VỪA NHẮM MẮT VỪA MỞ CỬA SỔ"

Nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần (1972) vốn là một hoạ sĩ lấn sân sang thể loại văn xuôi đương đại, nhưng với lối hành văn đơn giản nhưng ngọt ngào xen lẫn với sự hài hước, dí dỏm, những tác phẩm của ông đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Văn của ông là truyện cho thiếu nhi, cũng là "sách giáo khoa" cho người lớn. Ngoài những tác phẩm lẫy lừng như "Trên đồi cao chăn bầy thiên sứ", "Cơ bản là buồn" hay "Một thiên nằm mộng", chúng ta không thể nào không nhắc đến "Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ".

Bài học về sự sẻ chia

Trong lớp của cậu bé 10 tuổi - nhân vật chính trong truyện, có một người nào đó luôn để lại một món quà trước khi tan học. Với tâm lý của một bọn trẻ tiểu học, chúng ắt phải tò mò, tìm cho bằng được người ấy là ai. Khi nhận ra mình không tài nào tìm được hắn, cậu đã quyết định để lại một món quà khác để tự biến mình thành người bí ẩn. Rồi ngày qua ngày, số lượng người để lại quà càng tăng. Chúng gọi trò chơi ấy là trò "người lạ mặt". Đến cuối sách, bạn đọc vẫn không thể biết được danh tính người lạ mặt số một là ai. Nhưng chuyện ấy có còn quan trọng không?

"Khi biết món quà của ai, ta sẽ yêu người đó mà không yêu những người khác. Khi nhận một món quà không biết ai gởi, con sẽ yêu tất cả những người con quen".

Thế giới này sẽ đẹp nhường nào khi chúng ta đều là những người lạ mặt, đều để lại một món quà trước khi đi học về, và chúng ta đều sẽ được nhận một món quà vào mỗi buổi sáng. Hãy chia sẻ nhiều hơn, rồi ai cũng sẽ là người lạ mặt.

Bài học về sự tự tin

Khi đi học, cậu bé bị các bạn trêu là "răng bừa cào" vì chiếc răng khểnh của mình. Cậu không dám cười nữa, và đâm ra ghét những đứa có hàm răng đều.

"Bố thấy đẹp lắm! Nó làm nụ cười của con khác với những đứa bạn. Đáng lý con phải tự hào vì nó. Mỗi đứa trẻ có một điều kỳ lạ riêng. Có người có một đôi mắt rất kỳ lạ. Có người có một cái mũi kỳ lạ. Có người lại là một ngón tay. Con hãy quan sát đi rồi con sẽ thấy. Con sẽ biết rất nhiều điều bí mật về những người xung quanh mình".

Rồi cậu nhận ra, trên cơ thể ai cũng có một bí mật nào đó, cô giáo cậu có cái mũi rất hồng, chú Hùng chỉ có chín ngón tay, cô giáo Hà luôn che giấu chiều cao khiêm tốn của mình bằng đôi guốc cao kều, hay ông Tư mất cả bàn tay và bàn chân vì chiến tranh. Những điều đó không làm họ xấu xí, nó làm cho họ khác biệt với những nhân vật còn lại. Vậy nên, đừng bỏ đói bản thân chỉ vì ai đó nói bạn "thừa cân", đừng ráng nhồi nhét thức ăn chỉ vì ai đó nói bạn "như cây que di động". Hãy nhớ rằng bạn được sinh ra khoẻ mạnh và đầy đủ bộ phận trên cơ thể đã là may mắn lắm rồi, hãy yêu cơ thể của mình và tự tin lên nhé.

Bài học về lời cảm ơn và xin lỗi

Cậu bé đã hối hận đến nhường nào khi trong lúc nóng giận đã lỡ miệng đòi lại món quà là con dế còn sống trong hộp diêm thay cho con dế khô đồ chơi của thằng cháu ông lão ăn xin. Nếu khi ấy, mỗi đứa nhịn nhau một chút, nó đã được ở lại khu vườn kia, nghe ma-xơ đánh đàn mỗi ngày, cậu bé cũng đã có thêm một người bạn. Chỉ vì sự ganh ghét trẻ con, cậu đã lỡ mất cơ hội đó, để phải dằn vặt không biết bao giờ mới được gặp lại nó, mà có gặp lại thì cũng xấu hổ lắm. Nó rất thích món quà của cậu bé, sao không nói lời cảm ơn? Cậu bé không hề có ý đòi lại quà, sao không nói lời xin lỗi? Cậu bé đã nhận ra được tầm quan trọng của lời cảm ơn và xin lỗi, để không phải lặp lại lỗi lầm này trong tương lai nữa. Còn bạn thì sao? Bạn có nợ ai một lời cảm ơn hay xin lỗi không?

Bài học về sự mất mát

Mỗi buổi sáng, cậu bé luôn đợi chú Hùng qua đánh thức cậu, chui vào chăn làm trò rồi gặm cái chân bé xíu. Chú Hùng luôn được miêu tả là một người chịu chơi, dí dỏm và tốt bụng, chú là một người bạn, người láng giềng, là một nhân vật quan trọng trong cái vòng tròn xã hội nhỏ của cậu bé. Ngày mà bé Thương - con gái đầu của chú Hùng mất vì sinh non, cái vòng tròn đó như vỡ vụn. Chú Hùng đau một, thì vợ chú đau mười. "Nỗi buồn chỉ vơi đi bằng tình thương chứ không có một phương thuốc nào hết. Khi chia sẻ một nỗi buồn, chúng ta sẽ không buồn hơn, nhưng người khác lại vui hơn. Và đừng bao giờ quay lưng lại với một con người như vậy". "Cô có thích ăn bắp rang không?" Là cái cách ngô nghê mà thằng bé nghĩ là sẽ giúp cô Hồng đỡ đau lòng phần nào.

"Bố tôi vẫn nói, khi một người thương yêu của ta ra đi, cũng giống như chúng ta cắt lìa từng khoảng trời trong trái tim mình".

Vậy nên, hãy trân trọng những người thân yêu của bạn mỗi ngày, đơn giản chỉ như việc gửi lời chúc buổi sáng, chúc ngủ ngon, nấu cho họ một bữa ăn nhỏ, hỏi xem họ có ổn không, có gì bạn có thể giúp họ không, hay đơn giản chỉ là "có thích ăn bắp rang không?"

Bài học về cách hưởng thụ cuộc sống

Người lớn ơi, chúng ta có đang sống vội quá không? Nhìn lại xem, bạn có bỏ lỡ khoảng khắc nào không? Đơn giản là cái cây mẹ trồng ngoài sân đang nở hoa kìa, bạn có để ý không? Hay bầu trời hôm nay xanh ngắt, nắng chiếu xiên qua những tán cây hằn lên trên đường những vệt vàng lấp lánh, bạn có nhận ra nó đẹp nhường nào không? Đôi khi nhịp sống vội vã ở thành phố làm bạn quên mất đi cách hưởng thụ cuộc sống của một đứa con nít.

"Những bông hoa thơm hơn và khi nhắm mắt, bạn vẫn nhìn thấy nó. Không chỉ vậy, bạn còn thấy nguyên một khu vườn". "Ở xứ sở của người tí hon thì người ta không vội vàng được".

Bạn thử sống như những người tí hon thử xem, đi từng bước nhỏ hơn, chậm rãi hơn, lắng nghe những thứ xung quanh, bạn sẽ thấy cả thế giới.